Cookies

Wat zijn cookies en waar moet je op letten?

Als je wel eens op het internet surft, heb je vast al eens gehoord van cookies. Maar wat zijn dat nou precies? En waarom vragen zoveel websites of je ze wilt accepteren? In deze blog leggen we uit wat cookies zijn, welke soorten er zijn, wat de regels zijn rondom het gebruik van cookies, en welke gevaren er mogelijk schuilen achter deze kleine tekstbestanden.

Wat zijn cookies eigenlijk?

Cookies zijn kleine tekstbestandjes die een website op je computer, smartphone of tablet plaatst wanneer je die website bezoekt. Ze helpen websites om je voorkeuren te onthouden, zoals je inloggegevens of welke producten je in een winkelmandje hebt gestopt. Dit maakt je bezoek een stuk makkelijker, omdat je bijvoorbeeld niet elke keer opnieuw je wachtwoord hoeft in te voeren.

Maar dat is niet het enige. Cookies kunnen ook je surfgedrag bijhouden en data verzamelen over wat je op een website doet. Dit is vooral handig voor marketeers die hun advertenties op maat willen maken, zodat jij reclames te zien krijgt voor producten die je waarschijnlijk interessant vindt.

Mogen cookies nog gebruikt worden?

Het antwoord hierop is: ja, maar niet zomaar. Er zijn verschillende soorten cookies, en voor sommige heb je eerst toestemming nodig voordat een website ze mag plaatsen. Volgens de Telecommunicatiewet (ook wel de ‘cookiewet’) moet je als bezoeker toestemming geven voor cookies die niet strikt noodzakelijk zijn voor de werking van de website. Denk hierbij aan tracking cookies en analytische cookies.

Tracking cookies volgen je surfgedrag, vaak over meerdere websites heen, om zo een profiel van je te maken. Hierdoor kunnen bedrijven je gepersonaliseerde advertenties tonen. Analytische cookies verzamelen gegevens over hoe je een website gebruikt, bijvoorbeeld hoe vaak een bepaalde pagina wordt bezocht. Als deze cookies persoonsgegevens verwerken, zoals je IP-adres, valt dit ook onder de AVG (Algemene Verordening Gegevensbescherming) en is toestemming vereist.

Functionele cookies, die ervoor zorgen dat een website goed werkt (bijvoorbeeld om ingelogd te blijven), mogen daarentegen zonder toestemming worden geplaatst.

Waar schuilen de gevaren?

Hoewel cookies op zichzelf niet schadelijk zijn, kunnen ze wel zorgen voor privacyrisico’s. Vooral tracking cookies kunnen problematisch zijn, omdat ze veel informatie over je verzamelen zonder dat je dat doorhebt. Dit kan ertoe leiden dat bedrijven een behoorlijk gedetailleerd profiel van je kunnen maken op basis van je online gedrag. Dit gebeurt soms zonder dat je precies weet wie die data allemaal verzamelt of wat ze ermee doen.

Een ander risico is dat hackers cookies kunnen onderscheppen. Dit komt gelukkig niet heel vaak voor, maar als het gebeurt, kunnen ze bijvoorbeeld toegang krijgen tot je inloggegevens of je surfgeschiedenis. Dit kan leiden tot identiteitsfraude of andere vormen van cybercriminaliteit.

Wat zegt de wet?

In Nederland gelden er strikte regels rondom het gebruik van cookies, voornamelijk door de Telecommunicatiewet en de AVG. Websites zijn verplicht om duidelijk aan te geven welke cookies ze gebruiken en waarom. Dit wordt vaak gedaan via een cookiebanner die je vraagt om cookies te accepteren.

Er is echter veel verwarring over hoe deze regels precies moeten worden toegepast. Volgens de AVG moeten cookies bijvoorbeeld expliciet geaccepteerd worden, wat betekent dat de keuze niet vooraf aangevinkt mag zijn in de banner. Daarnaast mag een website je niet blokkeren als je weigert tracking cookies te accepteren; een zogenaamde ‘cookiewall’ is dus niet toegestaan.

Wat kun je zelf doen?

Het is goed om je bewust te zijn van de cookies die websites gebruiken en wat ze daarmee doen. Hier zijn een paar tips om je te beschermen:

Weiger tracking cookies waar mogelijk. De meeste cookiebanners geven je de optie om alleen de strikt noodzakelijke cookies te accepteren. Gebruik deze optie.

Verwijder regelmatig je cookies. In je browser kun je eenvoudig alle opgeslagen cookies verwijderen. Dit kan helpen om je privacy te beschermen en te voorkomen dat websites te veel informatie over je verzamelen.

Gebruik privacyvriendelijke browsers en tools. Sommige browsers, zoals Firefox, bieden extra bescherming tegen tracking cookies. Ook kun je tools zoals Adblock Plus of Privacy Badger gebruiken om tracking cookies automatisch te blokkeren.

Lees de cookieverklaring. Het klinkt misschien saai, maar het is een goede gewoonte om te checken welke cookies een website gebruikt en waarvoor ze dienen.

Zorg dat je browser up-to-date is. Regelmatige updates zorgen ervoor dat beveiligingslekken, zoals het onderscheppen van cookies, snel worden gedicht.

Toekomst van cookies

Er is veel discussie over de toekomst van cookies, vooral met de opkomst van strengere privacywetgeving. Google heeft bijvoorbeeld aangekondigd dat het van plan is om in 2024 te stoppen met third-party cookies in zijn Chrome-browser. Dit zijn de cookies die ervoor zorgen dat je over verschillende websites heen gevolgd wordt. Bedrijven zullen op zoek moeten naar nieuwe manieren om advertenties op maat te maken, zonder je privacy te schenden.

Conclusie

Cookies zijn een onmisbaar onderdeel van het internet zoals we dat nu kennen, maar ze komen met bepaalde risico’s. Ze kunnen je gebruikerservaring verbeteren door dingen makkelijker te maken, maar tracking cookies kunnen ook je privacy schenden. Het is daarom belangrijk om bewust om te gaan met de cookies die je accepteert en te begrijpen wat de regels zijn.

Hopelijk ben je na het lezen van deze blog wat wijzer geworden over cookies. Vergeet niet om af en toe je cookies te beheren en je privacy zo goed mogelijk te beschermen!